Musk'ın teşvik ettiği "yanlış bilgi süper yayıcıları"
Musk'ın teşvik ettiği "yanlış bilgi süper yayıcıları"
Yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre, Elon Musk'ın Twitter'ı aldıktan sonra, platformda yanlış bilgi yayımı daha da artmaya başladığı görünüyor.
Merhaba,
Uzun süredir içimden yazmak gelmiyordu. Korkunç bir süreç yaşadık. Deprem sonrasında yurttaşlarımızın çaresiz bırakılması, bu satırları yazarken 1 ay geçmesine rağmen yurttaşlarımızın mağduriyetlerinin giderilememesi hepimizi deyim yerindeyse mahvetti. Bazı siyasi partiler, belediyeler ve sivil toplum örgütlerinin ördüğü afet koordinasyon ağları ve dayanışması olmasa tamamen karanlığa, sussuzluğa, açlığa ve ölüme terk edilecekti yurttaşlarımız. Buna rağmen hala sorunlar devam ediyor. Çok doluyum bu konuda hepimiz gibi.
Deprem ve sonrasında yaşanan ihmalkarlıklar ve beceriksizlikler yüzünden ölen on binlerce vatandaşımızın sevenlerine, yakılarına baş sağlığı diliyor, yaralananlara acil şifalar diliyorum.
Lütfen güvendiğiniz, bildiğiniz STK’lere, meslek örgütlerine, siyasal partilere fiziki, maddi ve manevi desteğinizi gücümüz yettiğinde devam ettirelim.
Twitter’da yanlış bilgi süper yayıcıları
Elon Musk'ın geçen sene Twitter'daki saltanatı başladığından beri şirketin yöneticilerinden uygulamadaki özelliklere kadar bir çok şey değişti. Musk, isteksizce 44 milyar dolarlık site satın alımını Perşembe gecesi tamamladığında, Twitter'ın CEO'su Parag Agrawal, CFO'su Ned Segal, üst düzey politika yöneticisi Vijaya Gadde ve genel danışman Sean Edgett'i hızla kovdu. Sonrasında bir çok kişi daha işten çıkarılmaya devam ederken uygulama içinde de bir sürü yeni özellik duyuruldu, çeşitli kısıtlamalar getirildi ve en üzücü olansa ağ üzerindeki pozitif katkısı olan bir çok departman da kapatıldı ya da işlevsizleştirildi.
Elon Musk, Twitter'ı satın aldığından bu yana yanlış bilgi ve komplo teorilerini teşvik ettiği için de birçok kez eleştirildi. Health Feedback, Musk'ın mülkiyetinin platformda yanlış bilgilerin yayılmasını gerçekten nasıl etkilediğini araştırmış.
Çalışmada, yanlış bilgi "süper yayıcılarının" Musk'ın Twitter mülkiyeti devralmasından sonra yanlış bilgilerin yayılmasını gerçekten nasıl etkilediğini ele alınıyor. İncelenen 490 süper yayıcı hesabı, Musk’ın Twitter’ı satın almasından sonra ortalama olarak %44 daha fazla etkileşim almış. Bu süper yayıcılar yanlış bilgilere bağlantılar içeren popüler tweet'leri düzenli bir şekilde yayınlayan hesaplardan oluşuyor.
Ayrıca Musk'ın kişisel hesabının da bu artışının bir kısmından sorumlu olduğu düşünülüyor çünkü Musk, satın alma işleminden sonra yanlış bilgi yayımında en fazla etkiye sahip olan dört veya beş hesapla defalarca etkileşime girmiş.
Araştırmayı incelemek isteyenler buraya tıklayabilirsiniz.
Yanlış bilgi neden yayılıyor?
Yanlış bilginin farkında olunmadan paylaşılması ve yayılması nisbeten kabul edilebilir bir durum. Nitelikli bir eğitim süreci, özellikle medya okuryazarlığı konusunda farkındalıkla aşılabilir. İnsanların ezici çoğunluğu, yanlış bilgileri destekledikleri siyasi partiye yarar sağlamak veya muhalif oldukları partiye zarar vermek için paylaşmıyor. Ancak sosyal medyada yalan haber paylaşımında partizanlık, kullanıcıların yüzde 15.8’i için belirleyici bir etken.
Nature dergisinde yayımlanan yanlış bilgi ve yalan haberler konusunu inceleyen önemli bir bilimsel araştırmanın sonuçlarrına göre yanlış bilgilerin sosyal medyada yayılmasında en önemli etken, insanların siyasi eğilimleri değil, dikkatsizliği. Araştırmanın kaynağı için buraya, Türkçe haberi için de buraya tıklayınız.
Peki neden yanlış bilgi yaymaya teşneyiz? Zararsız fotoğraflar ya da sevimli ve şirin videolar bile olsa neden yanlış bilgi yaymaktan kendimizi alamıyoruz? Yayılmasını durdurmak için ne yapmalıyız? Bu soruların cevabını almak için "Why Our Brains Want to Spread Misinformation" başlığıyla OneZero tarafından 10 Temmuz 2020 tarihinde yayınlanmış ve Can Başaçek tarafından Teyit için Türkçe’ye aktarılan yazıyı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Sosyal medya kullanıcılarının paylaşım kültürü
❝ Maalesef sosyal medya kullanıcıları neredeyse tüm toplumlarda sosyal ağları ve platformları kullanırken paylaşım kültürünün yarattığı yıpranmadan olsa gerek, bilgi ve belge paylaşımlarında da kendisine ait olmayan içerikleri, bu içeriklere hakimlermiş gibi paylaşmaktalar ❞
Ayrıca sosyal medya kullanıcılarının paylaşım kültürünün yanlış bilgi yayılımını nasıl etkilediğine yönelik bir söyleşim var. 2021 yılında eskiden gazetecilik yapan ve artık kendi deyimiyle “gazetecilikten kurtulan” sevgili dostum Nazlı Eda Piyade ile Artı Gerçek‘te yayımlanmış söyleşimizi buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.
Bilgi Toplumu, teknoloji, medya ve kültür üzerine yazıların olduğu Malumat’a aşağıda “Subscribe now” butonuna basarak ücretsiz e-posta abonesi olabilirsiniz.
Malumat hakkında daha fazla bilgi edinmek için buraya, Mehmet Şafak Sarı hakkında detaylı bilgi ve iletişim için buraya tıklayınız.
Malumat’ı aşağıdaki kutucuğa tıklayarak Patreon üzerinden destekleyebilirsiniz.