Yasaklar, yasaklar ve yasaklar

Ülkemizde yasaklanan site sayısı 1 Milyon'u geçerken Instagram'a ülkemizdenden erişim engelini tartışıyoruz. Derken bir yasak daha geldi: Roblox....

Dünyanın en büyük sosyal medya platformlarından biri olan Instagram’a, Türkiye’den erişime kapatılmasının ilk haftasını bitiriyoruz. 2 Ağustos Cuma’dan beri platforma erişemeyen platform kullanıcıları bir hayli mutsuz tabii.

Türkiye her ne kadar bu tip engelleme, sansür ve yasaklama girişimlerine alışık da olsa anlaşılan hükümet kimseyi ikna edemiyor bu duruma. Bunun bir çok etkeni var tabii ki, sanırım AKPliler bile artık bu yasakların, erişime engellemelerin öyle pek kanuna kitaba uygun olduğu konusunda emin değil. Özellikle sosyal medyadan tepkiler o cenahta da yoğunluklu.

Instagram sadece bir haberleşme ve iletişim platformu değil aynı zamanda yoğun ticari faaliyetin de döndüğü bir reklam ve satış sitesi de aslında. 2024’te Türkiye’deki Instagram kullanıcıları Meta’nın (Facebook, Instagram ve Whatsapp’ın çatı şirketi) reklam araçlarında yayınlanan rakamlar, Instagram’ın 2024 yılı başında Türkiye’de 57,10 milyon kullanıcıya sahip olduğunu gösteriyor. Uygulamada Türkiye’deki reklam erişiminin yılın başında toplam nüfusun yüzde 66,4’üne denk geldiğini gösteriyor. Ayrıca, 2024 yılının başında Instagram’ın Türkiye’deki reklam erişiminin yerel internet kullanıcı tabanının (yaştan bağımsız olarak) yüzde 76,7’sine eşdeğer olduğunu da belirtmek gerekir. Yani kabaca toplumumuzun %70’i Instagram kullanıcısı.

Peki neden Instagram erişime kapatıldı?

Konuyla ilgili daha detaylı bilgi edinmek için Olimpiyatlarda ilk altın madalyamız: Instagram sansürü başlıklı yazımı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

İletişim hakkı siyasi çekişmelerin parçası olmamalıdır

İnternet ve sosyal platformların yasaklanmasındaki keyfiyet konusunda yöneticilerim bir hayli sabıkalı. Özellikle 2019 ve 2020 yılları içerisinde internet ve sosyal medya üzerindeki güvenlikçi ve baskıcı politikaların zirve yapmaya başlamasından beri özellikle dijital alanda bilgi, haberleşme ve ifade özgürlüğüne ciddi saldırılar var bana bakılırsa. Yıllardır süren bu sansür, yasaklama ve engelleme sürecinin 2020 yılında bir fotokopisini çekmiştim. Bu yazı dijital haklarımıza yönelik her geçen gün gerilemenin adımlarını gösteriyor.

İletişim hakkı siyasi çekişmelerin parçası olmamalıdır başlıklı yazımı okumak için buraya tıklayınız.

1 Milyondan fazla site erişime engellenmiş durumda

Türkiye’de ifade özgürlüğü, medya ve İnternet özgürlüğünün korunması ve geliştirilmesi için çalışma yapan İfade Özgürlüğü Derneği’nin (İFÖD) verilerine göre Türkiye’den 2024 1. Çeyrek sonu itibarıyla erişime engellenen 1.043.312 web sitesi ve alan adı, 833 farklı kurum ve hakimlikler tarafından verilen toplam 892.951 farklı karar ile erişime engellenmiş durumda.

Roblox da yasaklandı

Instagram yasağının şokunu atlatamadan çevrimiçi oyun platformu Roblox’un internet sitesi, “çocuk istismarına neden olacak içerikler barındırdığı” iddiasıyla erişime engellendi. Kararla, internet sitesinin yanı sıra Roblox’un App Store ve Google Play'deki mobil uygulamalarına da erişim engeli getirildi.

Roblox, son zamanların en popüler oyun platformlarından ve çocuklar orada kendi evrenlerini kurup diğer kullanıcılara birlikte bir oyun yaratıp oynama imkanı sunuyor. Dijital dünyada gerçek zamanlı olarak başkalarıyla bir araya gelmenin bir yolu bu anlamda ve bu yüzden çocukların en çok tercih ettiği sitelerden biri. Roblox yetkilileri, 2020'de Bloomberg'e yaptıkları açıklamada yaşları 9 ile 12 arasında değişen Amerikalı çocukların üçte ikisinin bir oyun oynadığını bildirmişlerdi. O günden beri de oyun dünya genelinde yayılmaya devam ediyor.

BTK'nın resmi internet sitesinde yayınlanan metin şöyle:

"Çevrimiçi oyun platformu Roblox'un ülkemizde erişime kapatılması kararı, Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan soruşturma sonucunda Adana 6. Sulh Ceza Mahkemesi'nin kararı iledir. Karar UYAP'ta yayınlanması sonucunda Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından uygulanmıştır."

Anlaşılan o ki hükümetimiz gençlerin en çok kullandığı sosyal ağ olan Instagram’ı, çocukların en çok vakit geçirdiği platform Roblox’u engelleyerek onların politikleşmesine ve dijital hakları konusunda istemeden de olsa farkındalık kazanmalarına sebep olacak. 😅

Malumat dijital teknolojiler, haklar ve medya okuryazarlığı konusunda Mehmet Şafak Sarı’nın hazırladığı bir e-bülten. Sevdiklerinizi abone almaları için teşvik edebilirsiniz, bültenin devamlılığı için destekleyebilirsiniz.

Anasayfaya ulaşmak için buraya tıklayınız. | Malumat nedir?